దిశ, ఫీచర్స్ : భారతదేశంలోని రైల్వే వంతెన పొరుగు దేశాలైన పాకిస్తాన్, చైనాలకు నిద్రలేని రాత్రులను ఇచ్చింది. ఈ వంతెన జమ్మూ కాశ్మీర్ కేంద్రపాలిత ప్రాంతంలో ఉంది. ఉధంపూర్ – శ్రీనగర్ – బారాముల్లా రైలు లింక్ ప్రాజెక్ట్ కింద చీనాబ్ నదిపై నిర్మించిన ఈ వంతెన ప్రకటించిన వెంటనే రెండు దేశాలకు కంటిమీద కునుకు లేకుండా చేసింది. ఎందుకంటే ఇది సాధారణ కదలికను సులభతరం చేయడమే కాకుండా, ఇది భారత సైన్యాన్ని కూడా అనుమతిస్తుంది.
ఈ స్టీల్ ఆర్చ్ వంతెన, బ్లాస్ట్ ప్రూఫ్, లోయలో హైస్పీడ్ రైళ్లు నడపడానికి మార్గం సుగమం చేస్తుంది. ఇది ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన రైల్వే వంతెనగా చరిత్రలో చోటు దక్కించుకుంది. పాకిస్తాన్ సరిహద్దు నుండి దాని వైమానిక దూరం కేవలం 65 కిలోమీటర్లు మాత్రమే. అంతర్జాతీయ ప్రాముఖ్యత కలిగిన ఈ వంతెనను ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ జాతికి అంకితం చేశారు.
120 ఏళ్ల పాటు ఉండేలా వంతెన నిర్మాణం..
చీనాబ్ రైల్వే వంతెన ఎత్తు నది నుండి 359 మీటర్లు, దాని మొత్తం పొడవు 1315 మీటర్లు. ఈ వంతెన భూమి నుండి 530 మీటర్ల ఎత్తులో 785 మీటర్లు చీనాబ్ లోయ పైన నిర్మించారు. ఇది పారిస్‌లోని ఈఫిల్ టవర్ కంటే 35 మీటర్ల ఎత్తులో ఉంది. చైనాలోని షుపై నదిపై నిర్మించిన వంతెన 275 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్నప్పటికీ, నదీ గర్భం నుండి చీనాబ్ రైల్వే వంతెన ఎత్తు 359 మీటర్లు. ఈ వంతెన 120 సంవత్సరాల పాటు సేవలందించే విధంగా రూపొందించారు. ఇది జమ్మూ నుండి కాశ్మీర్ లోయకు చేరుకోవడాన్ని సులభతరం చేస్తుంది.
భూకంపం వచ్చిన తట్టుకోగలదు..
ఈ వంతెన పై రైళ్లు గంటకు 100 నుండి 120 కిలోమీటర్ల వేగంతో నడిపిస్తారు. దీని ప్రధాన ఆర్చ్ స్పాన్ 467 మీటర్లు, ఇది భారతీయ రైల్వే పొడవైన స్పాన్ వంపు వంతెనగా చెబుతున్నారు. ఈ వంతెన విస్తీర్ణం భూకంప జోన్ 4లో ఉన్నప్పటికీ, ఇది భూకంప జోన్ ఐదు కోసం రూపొందించారు. అంటే భూకంపం వచ్చినా ఈ వంతెన చాలా సురక్షితంగా ఉంటుంది.
బలమైన గాలులను తట్టుకునే శక్తి..
ఈ వంతెన కశ్మీర్ లోయలో బలమైన గాలులు వీచీనా తట్టుకునే శక్తి ఉంటుంది. గంటకు 266 కిలోమీటర్ల వేగంతో వీచే గాలులను సులభంగా తట్టుకునే విధంగా దీన్ని రూపొందించారు. చీనాబ్ రైల్వే బ్రిడ్జిపై రెండు ట్రాక్‌లను నిర్మించారు. తద్వారా రైళ్లు క్రాసింగ్ కోసం ఎక్కడా ఆగాల్సిన అవసరం లేదు. దీని నిర్మాణంలో ఇంక్రిమెంటల్ లాంచింగ్ లేదా పుష్-పుల్ టెక్నాలజీని వినియోగించారు.
చీనాబ్ రైల్వే బ్రిడ్జి నిర్మాణంలో మొత్తం 18 పిల్లర్లు తయారు చేశారు. దీని ఎత్తైన కాంక్రీట్ స్తంభం 49.343 మీటర్ల ఎత్తు, దాని ఎత్తైన ఉక్కు స్తంభం 130 మీటర్ల ఎత్తు. దీని తయారీకి 27 వేల టన్నులకు పైగా ఉక్కును ఉపయోగించారు. విశేషమేమిటంటే, డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (DRDO) సహాయంతో, ఈ వంతెన కూడా బ్లాస్ట్ లోడ్ కోసం రూపొందించారు. ఒక విధంగా బ్లాస్ట్ ఈ వంతెన పై ఎటువంటి ప్రభావం చూపదు. దీన్ని కనెక్ట్ చేయడానికి అత్యాధునిక స్థాయి వెల్డింగ్ ఉపయోగించారు.
చైనా – పాకిస్థాన్‌ల టెన్షన్‌
సుదీర్ఘ నిరీక్షణ తర్వాత సిద్ధంగా ఉన్న చీనాబ్ వంతెన పాకిస్థాన్, చైనాలలో ప్రకంపనలు సృష్టించింది. ఎందుకంటే దీని ద్వారా కాశ్మీర్ లోయ నేరుగా భారతదేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలకు అనుసంధానించారు. భారత సైన్యం సుదూర సరిహద్దులను చేరుకోవడం కూడా సులభతరం అవుతుంది. దేశం నలుమూలల వాణిజ్యం కూడా పెరుగుతుంది. పర్యాటకులు ఈ మార్గం ద్వారా భూమి పై స్వర్గానికి సులభంగా చేరుకోగలుగుతారు.
జమ్మూ, కాశ్మీర్‌ను కలిపే ఈ వంతెనలో ఒక భాగం రియాసిలో, మరొక భాగం బక్కల్ (ఉధంపూర్)లో ఉంది. దాదాపు రూ.28 వేల కోట్లతో నిర్మిస్తున్న ఈ వంతెన నిర్మాణం 2004లో ప్రారంభించి 2009లోనే పూర్తి చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. అయితే, భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా, దాని ప్రాజెక్ట్ సైట్ వద్ద పనులు చాలాసార్లు నిలిపివేయవలసి వచ్చింది.
కాశ్మీర్ లోయలో రైల్వే కొత్త ప్రయాణం
ప్రస్తుతం కాశ్మీర్ లోయలో ఉత్తరాన బారాముల్లా జిల్లా నుండి జమ్మూ ప్రాంతంలోని రాంబన్ జిల్లాలోని బనిహాల్ వరకు రైలు మార్గం ఉంది. కొత్త రైల్వే వంతెన జమ్మూలోని కత్రాతో లోయను నేరుగా కలుపుతుంది. దీంతో కత్రా నుంచి శ్రీనగర్‌కు వెళ్లాలంటే ఐదు నుంచి ఆరు గంటల కంటే తక్కువ సమయం పడుతుంది. దీంతో లోయ ప్రజలు రోడ్డు మార్గం పై ఆధారపడటం తగ్గుతుంది. ఏది ఏమైనప్పటికీ, భారీ హిమపాతం, కొండచరియలు విరిగిపడటం, హిమపాతాల కారణంగా శ్రీనగర్ – జమ్మూ రహదారి తరచుగా మూసివేస్తారు. దీంతో ప్రజల రాకపోకలు, వ్యాపారాల్లో ఇబ్బందులు తలెత్తుతున్నాయి.
