దిశ, ఫీచర్స్ : ఈ సంవత్సరంలో మొదటి సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణం ఏప్రిల్ 8 సోమవారం ఏర్పడుతుంది. ఇది అరుదైన ఖగోళ దృగ్విషయం. చంద్రగ్రహణంతో పోలిస్తే సూర్యగ్రహణాన్ని చూసే అవకాశాలు చాలా తక్కువ. అయితే ఈ గ్రహణం కొన్ని దేశాల్లో మాత్రమే కనిపించనుంది. భారతదేశం, దాని పొరుగు దేశాల ప్రజలు ఈ ఖగోళ దృగ్విషయాన్ని చూడలేరు. వీటిలో అమెరికా, కెనడా, ఇంగ్లాండ్, మెక్సికో ఉన్నాయి. అయితే ఈసారి భారతదేశంలో గ్రహణం ఎందుకు కనిపించడం లేదో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
ఏప్రిల్ 8న ఏర్పడే గ్రహణం సాధారణ సూర్యగ్రహణం కంటే భిన్నంగా ఉంటుంది. సూర్యుడు, భూమి మధ్య చంద్రుడు వచ్చినప్పుడు దాన్ని సూర్యగ్రహణం అంటారు. కానీ సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణంలో సూర్యుడు, చంద్రుడు, భూమి సరళ రేఖలో వస్తాయి. చంద్రుడు సూర్యుడిని పూర్తిగా కప్పేస్తాడు. పగటిపూట పూర్తిగా చీకటి ఉంటుంది. సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణం భూమిపై ప్రతి ఒకటిన్నర సంవత్సరాలకు ఒకసారి సంభవిస్తుంది. గతంలో 2017లో ఇలాంటి గ్రహణం అమెరికాలో కనిపించింది.
కొన్ని దేశాల్లో సూర్యగ్రహణం ఎందుకు కనిపిస్తుంది ?
సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణం సంభవించినప్పుడు సూర్యోదయానికి 20 నుంచి 40 నిమిషాల ముందు లేదా సూర్యాస్తమయం తర్వాత 20 నుంచి 40 నిమిషాల వరకు ఆకాశం చీకటిగా మారుతుంది. ఈ సమయంలో వీనస్ వంటి సుదూర గ్రహాలు, సూర్యుని దగ్గర ప్రకాశవంతమైన నక్షత్రాలు కూడా భూమి నుండి కనిపిస్తాయి. కానీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రజలు దీనిని ఏకకాలంలో చూడలేరు. సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణం కనిపించడం చాలా అరుదు. చంద్రగ్రహణంతో పోలిస్తే సూర్యగ్రహణాన్ని చూసే అవకాశాలు చాలా తక్కువ. సగటున, భూమి పై అదే ప్రదేశం ప్రతి 375 సంవత్సరాలకు కొన్ని నిమిషాలు మాత్రమే సూర్యగ్రహణాన్ని చూస్తుంది.
ఇది కొన్ని దేశాలలో మాత్రమే ఎందుకు కనిపిస్తుందో ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం ?
చంద్రుడు, భూమి, సూర్యుడు అన్నీ తమ తమ కక్షలపై ఎప్పటికప్పుడు తిరుగుతూనే ఉంటాయి. అయితే ఎప్పుడూ చంద్రుడు భూమికి సూర్యునికి మధ్యకు రాడు. NASA నివేదికల ప్రకారం, సూర్యుని చుట్టూ భూమి కక్ష్యతో పోలిస్తే భూమి చుట్టూ చంద్రుని కక్ష్య వంపుతిరిగి ఉంటుంది. మనం సరళమైన భాషలో అర్థం చేసుకుంటే, చంద్రుడు భూమి చుట్టూ 5 డిగ్రీల కోణంలో తిరుగుతున్నాడు.
సూర్యుడు, చంద్రుడు, భూమి సరళ రేఖలో రావడం చాలా అరుదుగా జరుగుతుంది. చంద్రుడు, సూర్యుడు భూమికి ఒకే వైపున ఉన్నప్పుడు మాత్రమే ఇది జరుగుతుంది. (మరో మాటలో చెప్పాలంటే, చంద్రుడు పగటిపూట ఆకాశంలో ఉన్నప్పుడు). భూమి గుండ్రంగా ఉంటుంది కాబట్టి, ఆ సమయంలో దేశంలోని ఆ ప్రాంతాల్లో మాత్రమే ఈ దృశ్యం కనిపిస్తుంది. ఈ కారణంగా, ఈ సంవత్సరం భారతదేశంలో సూర్యగ్రహణం కనిపించదు. విశేషమేమిటంటే అమావాస్య సమయంలో మాత్రమే సూర్యగ్రహణం ఏర్పడుతుంది.
అమెరికాలోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో మాత్రమే గ్రహణం ఎందుకు కనిపిస్తుంది ?
సంపూర్ణ సూర్యగ్రహణంలో, చంద్రుడు క్రమంగా సూర్యుడికి, భూమికి మధ్య వస్తాడు. మొదటి దశలో పాక్షిక సూర్యగ్రహణం ఏర్పడుతుంది. దీనిలో సూర్యుడు అర్ధ చంద్రుని ఆకారంలో కనిపిస్తాడు. చంద్రుడు సూర్యుడిని పూర్తిగా కప్పినప్పుడు, సంపూర్ణ కాలం ప్రారంభమవుతుంది. మొత్తంగా, సూర్యుని కరోనా (సూర్యుని వాతావరణం బయటి భాగం) కూడా భూమి నుండి కనిపిస్తుంది. ఇది సాధారణ రోజుల్లో సూర్యుని కాంతిలో కనిపించదు. ఈ మొత్తం చాలా ప్రత్యేకమైనది. కానీ చూడటం ఇంకా అరుదు. ఎందుకంటే సూర్యుడితో పోలిస్తే చంద్రుడు చాలా చిన్నవాడు కాబట్టి భూమిపై ఏర్పడే నీడ వైశాల్యం కూడా చాలా తక్కువగా ఉంటుంది. సంపూర్ణత, సూర్యగ్రహణం నీడలో పడే ప్రాంతాలలో మాత్రమే కనిపిస్తాయి.